Nguy cơ tai nạn do lái xe buồn ngủ: Giải pháp và biện pháp an toàn

Ngày 7 tháng 5 năm 2025, một thông tin từ Cơ quan Quản lý An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ (NHTSA) đã chỉ ra rằng lái xe trong tình trạng buồn ngủ là nguyên nhân gây ra ít nhất 100.000 vụ tai nạn ô tô mỗi năm tại Mỹ, dẫn đến 40.000 người bị thương và 1.500 trường hợp tử vong. Điều này làm nổi bật tầm quan trọng của việc tài xế cần phải chú ý đến sức khỏe và tình trạng tinh thần khi điều khiển phương tiện.

Tình trạng buồn ngủ và tác động nguy hiểm

Theo NHTSA, việc lái xe trong tình trạng buồn ngủ không chỉ ảnh hưởng đến bản thân tài xế mà còn gây nguy hiểm cho những người tham gia giao thông khác. Các dấu hiệu nhận biết cơn buồn ngủ khi lái xe bao gồm lơ mơ, mất tập trung, không nhớ các biển báo, tay lái loạng choạng và có thể gật gù. Trong những trường hợp như vậy, tài xế cần lập tức dừng phương tiện để nghỉ ngơi.

Lợi ích của giấc ngủ ngắn

Nghiên cứu cho thấy, một giấc ngủ ngắn từ 15-20 phút có thể giúp tái tạo lại mức độ tỉnh táo và sự tập trung cho tài xế. Tuy nhiên, nếu ngủ quá lâu, đặc biệt sau 1-2 giờ, có thể dẫn đến tình trạng uể oải, làm giảm khả năng lái xe. Do đó, giấc ngủ ngắn là giải pháp tốt nhất để khôi phục năng lượng nhanh chóng.

Cách chợp mắt an toàn trên xe

Để đảm bảo an toàn khi chợp mắt trên xe, tài xế cần thực hiện các biện pháp cần thiết. Đầu tiên, lựa chọn nơi dừng xe là rất quan trọng; khu vực nên thoáng mát, cách xa dòng phương tiện lưu thông và có người qua lại, chẳng hạn như bãi giữ xe tại trung tâm thương mại.

Trước khi ngủ, tài xế nên để lại số điện thoại trên xe và hẹn giờ trong khoảng thời gian 15-20 phút. Đảm bảo cửa xe đã khóa để tránh bị trộm.

Những điều cần lưu ý khi ngủ trong xe

Nếu quyết định ngủ, tài xế có thể đóng kín cửa và nổ máy, bật điều hòa nếu đỗ ở nơi thông thoáng. Các nghiên cứu cho thấy, khí thải sẽ được trung hòa và không lọt vào khoang lái trong trường hợp này. Nếu sử dụng xe điện, đây cũng là thời điểm thuận lợi để nạp pin trong khi tranh thủ chợp mắt.

Ngược lại, nếu đỗ trong hầm kín, tài xế tuyệt đối không được nổ máy vì khí CO có thể lọt vào cabin, gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe. Để dễ dàng ngủ hơn, tài xế có thể ngả ghế, dùng gối cổ và mặt nạ che mắt để tăng thêm phần thoải mái.

Sau khi thức dậy, tài xế nên bước ra khỏi xe và thực hiện một số động tác giãn cơ hoặc đi bộ nhẹ nhàng quanh xe. Việc bổ sung nước và chút cà phê cũng có thể giúp trí não hồi phục nhanh chóng.

Biện pháp giảm thiểu buồn ngủ khi lái xe

Chợp mắt trên xe chỉ là giải pháp tạm thời. Để giảm tình trạng buồn ngủ khi lái xe, tài xế nên có kế hoạch nghỉ ngơi hợp lý trước và trong suốt hành trình. Một số biện pháp có thể áp dụng bao gồm:

• Uống trà hoặc cà phê: Chất caffeine có thể giúp đầu óc tỉnh táo hơn.
• Nghe nhạc: Chọn những bài hát có tiết tấu thay đổi để kích thích sự tỉnh táo.
• Dừng nghỉ thường xuyên: Nên dừng lại sau mỗi 150-200 km để thư giãn.
• Tránh ăn quá no: Trước chuyến đi, một bữa ăn nhẹ sẽ tốt hơn cho sức khở của tài xế.
• Thay đổi người lái: Nếu có bạn đồng hành, việc trò chuyện có thể giúp giảm tình trạng buồn ngủ.

Một nghiên cứu năm 1996 tại Mỹ cho thấy, có tới 82% vụ tai nạn do lái xe buồn ngủ xảy ra khi tài xế đi một mình. Điều này cho thấy nếu có người đồng hành, tài xế sẽ ít có nguy cơ rơi vào tình trạng buồn ngủ.

Kết luận

Lái xe buồn ngủ là một vấn đề nghiêm trọng và có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Chính vì vậy, việc quản lý tình trạng buồn ngủ và tuân thủ các biện pháp an toàn là vô cùng cần thiết để bảo vệ bản thân và những người tham gia giao thông khác.