C919: Thách thức của Trung Quốc trước Boeing và Airbus gặp rào cản từ Mỹ

Trong nhiều năm qua, Bắc Kinh đã đặt niềm tin vào Comac C919 - chiếc máy bay chở khách đầu tiên được sản xuất hoàn toàn trong nước. Mục tiêu là thách thức sự thống trị của các tên tuổi lớn như Boeing và Airbus trong ngành hàng không toàn cầu. Tuy nhiên, khi căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng, những lo ngại về khả năng tự cung tự cấp của C919 đang dấy lên.

Phụ thuộc vào nguồn cung từ Mỹ

Chiếc C919 được thiết kế nhằm thể hiện khả năng công nghệ tự chủ của Trung Quốc và cũng là thành quả của một tổ hợp chế tạo máy bay do nhà nước sở hữu. Mặc dù có tiềm năng lớn, nhưng theo tờ Financial Times, việc phụ thuộc quá nhiều vào các nhà cung cấp linh kiện từ Hoa Kỳ có thể gây nguy hiểm cho kế hoạch sản xuất và bảo trì máy bay chở khách.

Theo phân tích từ Ron Epstein, nhà phân tích tại Ngân hàng Bank of America, C919 dự kiến sẽ thực hiện chuyến bay thương mại đầu tiên tại Trung Quốc trong năm 2023, với 48 nhà cung cấp lớn đến từ Mỹ, 26 từ châu Âu và chỉ 14 nhà cung cấp địa phương. Điều này cho thấy sự phụ thuộc nghiêm trọng của Comac vào các linh kiện từ Mỹ.

Áp lực từ căng thẳng thương mại

Việc gia tăng căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh càng làm nổi bật sự phụ thuộc của ngành hàng không Trung Quốc vào đối tác Mỹ trong chuỗi cung ứng. Nếu như Mỹ quyết định áp đặt các biện pháp hạn chế hoặc thuế quan lên các linh kiện quan trọng, điều này có thể dẫn đến việc Comac phải ngừng sản xuất C919 bất cứ lúc nào. Richard Aboulafia, giám đốc điều hành của AeroDynamic Advisory, đã nhấn mạnh rằng các hãng hàng không nhà nước của Trung Quốc sẽ là những bên bị ảnh hưởng nặng nề nhất nếu căng thẳng Mỹ - Trung tiếp tục leo thang.

Trước tình hình đó, câu hỏi đặt ra là liệu Comac có thể tìm kiếm giải pháp thay thế cho các bộ phận mà họ đang phụ thuộc vào Mỹ hay không. Hiện tại, giới chuyên gia cho biết hầu hết các bộ phận máy bay phản lực mà Comac cần đều chưa có lựa chọn thay thế từ Trung Quốc, khiến cho khả năng độc lập của ngành hàng không dân dụng nước này bị đặt vào tình trạng báo động.

Tình hình hoạt động của C919

Hiện tại, ba hãng hàng không quốc doanh lớn của Trung Quốc đang vận hành tổng cộng 17 chiếc C919, và Comac dự kiến sẽ chế tạo thêm ít nhất 30 máy bay thân hẹp nữa trong năm nay. Tuy nhiên, những trở ngại trong việc đảm bảo nguồn cung linh kiện có thể tác động sâu sắc đến khả năng mở rộng sản xuất của Comac.

Bên cạnh đó, thuế quan và sự không chắc chắn xung quanh nguồn cung cấp linh kiện quan trọng từ phương Tây có thể khiến Comac phải xem xét lại những ưu tiên của mình trong việc bán C919, cũng như số lượng máy bay sẽ được vận hành ngoài lãnh thổ Trung Quốc.

Sự vượt trội của Nga

Một trong những điều đáng chú ý là Nga hiện đang đi trước Trung Quốc trong việc nội địa hóa ngành hàng không dân dụng. Nước này đã có những bước tiến trong việc phát triển công nghệ máy bay riêng, điều này có thể tạo ra thêm sức ép lên Trung Quốc trong cuộc đua cạnh tranh này.

Tóm lại, mặc dù C919 mang trong mình hy vọng lớn lao cho ngành hàng không Trung Quốc, nhưng sự phụ thuộc vào các nhà cung cấp từ Mỹ cùng với bối cảnh căng thẳng thương mại hiện tại có thể làm khó khăn cho việc duy trì sản xuất và phát triển trong tương lai.